7 milyondan fazla çalışanı etkileyen asgari ücret zammı sonrası zamlar adeta yağmaya başladı. Ekonomistler doların gelceği hakkında şunları şöyledi...
Özgür Demirtaş zam sornası X hesabından yaptığı paylaşımda şu cümlelere yer verdi;
Asgari Ücret Açıklandı.
Yaptığım hesaplara göre Nisan Ayı gibi açıklanan ücret Açlık Sınırının (4 kişilik ailenin mutfak masrafı) altına düşecek.
İşte bu yüzden enflasyon ile mücadele çok önemli.
Bir Başka ekonomist olan Hakan Kara ise şu ifadeleri kullandı;
Asgari ücretin enflasyona etkisine dair çok soru geliyor.
Geçmiş çalışmalar asgari ücretteki her %1’luk şokun (tahmin üstü artışın) enflasyonu yaklaşık 0,1 puan artırdığını gösteriyor.
Bana göre bu dönem farklı. Beklentiler ve fiyatlama davranışı henüz düzelmedi. Artık ücretler de beklentilerin bir parçası oldu.
Böyle bir ortamda ücret-enflasyon ilişkisi geçmişe göre çok daha güçlü olacaktır. Ben mevcut durumda kendi tahminlerimi yaparken asgari ücrete gelen her 1 puanlık şokun enflasyona 0,28 puan yansıyacağını varsayıyorum.
Dolayısıyla 2024 yılı için şöyle bir hesap makul olur:
Diyelim ki asgari ücret belli olmadan önce, asgari ücret artış varsayımınız %40, yıl sonu enflasyon tahmininiz ise %38 idi.
Soru şu: Şimdi asgari ücretin varsaydığınız gibi %40 değil, %49 olarak belirlendiğini gördünüz. Tahmininizi kaç puan yukarı güncellersiniz?
Yanıt: Bu durumda "ücret şoku" 49-40 =9 puan olur.
Enflasyona ilave etki = 9*0,28= 2,5 puan.
Eski enflasyon tahmininiz %38 ise yeni tahmininiz: 38+2,5 = 40,5 olur.
Peki, gelin birde asgari ücrete gelen zammın dolar üzerine etkisinin nasıl olacağına bakalım...
Dolarda kötü senaryo gerçek oluyor mu? Dolar 50 TL'yi geçer mi?
Uzun zamandır politika olarak faizi yükseltmeyi ve doları düşürmeyi amaçlarıyoruz. Tabi ki bunu bir anda yapmak kolay değil uzun emek ve uzun zaman alacağı aşikar.
Bu politikaya yeni açıklanan asgari ücretin etkisi ne olacak?
Muhtemelen girdilerin yükselmesi demek piyasadaki tüm ürünlerinde fiyatının yükselmesi, yeniden para basımının hızlanması ve doların artması ilk akla gelen muhtemel senaryolar.
Peki dolar nereye kadar artabilir. Bunu son 5 yıldaki asgari ücretin dolar bazındaki durumu üzerinden değerlendirelim...
-
2019 yılında asgari ücret 415 $ olarak karşımıza çıkıyor yani şöyle bir hesap yaparsak; 17 bin 2 TL / 415 $ = Dolar kuru 40,96 TL.
-
2020 yılında asgari ücret 381 $ olarak belirlenmiş. Yani 17 bin 2 TL / 381 $ = Dolar kuru 44,62 TL.
-
2021 yılında asgari ücret 349 $ olarak karşımıza çıkıyor. Bu durumda 17 bin 2 TL / 349$ = Dolar kuru 48,71 TL.
-
2022 yılında asgari ücret 300 $ olarak belirlendiğine göre: 17 bin 2 TL /300 $ = Dolar kuru 56,67 TL.
-
2023 yılında asgari ücret 456 $ olarak karşımıza çıkıyor. Bu hesapla 17 bin 2 TL / 456$ = Dolar kuru 37,28 TL.
Bu değerlendirmeler ışığında dolar kuru 2024 yılı içerisinde en iy senaryoda 37,28 TL, en kötü senaryoda ise 56,67 TL olarak karşımıza çıkıyor.