Günlük hayatta araç kullanırken sıkça karşılaştığımız trafik ışıklarını ilk hangi şehirde kurulduğu merak konusu olmuş. İşte detaylarıyla haberimizde açıkladık...
Dünyada ilk trafik lambaları hangi şehirde nerede kurulmuştur?
Trafik ışığı, trafiğin akışını düzenlemek için yol kesişimlerinde, yaya geçitlerinde ve diğer gereken yerlerde bulunan bir cihazdır. İlk trafik ışığı 1868’de Londra’da kurulmuştur. Trafik ışıkları, sürücü ve yayalara kimin geçiş hakkına sahip olduğunu belirtmek için renkli ışıklar gösterir.
Bir trafik ışığında genellikle;
- Yeşil ışık: ilerlemeye izin verdiğini,
- Sarı ışık: ışığın kırmızıya ya da yeşile döneceğini,
- Kırmızı ışık: durulması gerektiğini belirtir.
Sadece sarı ışık yandığında ışığın kırmızıya geçeceği anlaşılırken, kırmızıyla birlikte sarı ışık yandığında ışığın yeşile geçeceği anlaşılır.
Yeşil-kırmızı renk körleri için farklılık yaratmak amacıyla kırmızı ışıklar biraz turuncuya, yeşil ışıklar da biraz maviye yakındır. “Yeşil” ışıklar genelde sarı ışığın üzerine mavi lens konularak yapılır.
Türkiye’de ilk trafik ışığı 1929’da İstanbul’da kullanılmaya başlanmıştır.
Trafik ışıklarının tarihçesi
1868 yılında Londra’da ilk defa “dur” ve “geç” yazılı trafik işaret kolları kullanılmaya başlandı. Sonra renkli gaz lambalarıyla çalışan trafik ışıkları halka açıldı. Bu sistem, gaz lambalarından biri patlayıp bir polisi öldürünce, trafiği düzenlemek için başka bir yol arandı. Morgan, bu probleme yeşil, sarı ve kırmızı elektrikli trafik ışıkları yaparak çözüm buldu.
Gervett A. Morgan, 1923 yılında elektrikli trafik ışıklarını icat etti.
Trafik ışığı veya trafik lambası, yolların kesiştiği noktalarda, yaya geçitlerinde ve trafiğin yönetilmesi gereken başka yerlerde bulunan bir trafik yönetim aracıdır. Trafik ışığının ilk örneği 1868’de Londra’ya yerleştirilmiştir. Trafik ışıkları, trafikte kimin önceliği olduğunu belirlemek yerine, sürücü ve yayalara renk kodlarıyla renkli işaretler vererek trafiği düzenler.
İlk trafik ışıklarının kullanılmaya başlanılması
Bugünküne yakın şekilde, ilk elektrikli trafik ışıkları 5 Ağustos 1914’te Cleveland’da kullanılmaya başlandı. Garret Morgan isimli Amerikalı, ilk trafik lambasını icat etti ve 1914’teki testlerden sonra elektrikli trafik ışıklarının patentini 1923’te aldı. Türkiye’de ilk trafik ışığı 1929’da İstanbul’a yerleştirildi.
Sarı ışık tek başına yandığında yeşilden kırmızıya geçileceğini, kırmızıyla birlikte yandığında ise yeşil ışığın geleceğini gösterir. Yeşil-kırmızı renk körleri için kırmızı ışıklar bir parça turuncu, yeşil ışıklar da biraz mavi renk içerir. “Yeşil” ışıklar genelde sarı ışığın üzerinde mavi lens kullanılarak yapılır. Türkiye’de trafik lambasının ilk örneği 1929’da İstanbul’a yerleştirildi.
Trafik ışıklarının zaman çizelgesi
- 1868 – Dışarıya yerleştirilen trafik sinyalleri, Parlamento Binası, İngiltere
- 1912 – Elektrik polisi tarafından işletilen trafik ışığı sistemi oluşturuldu
- 1914 – Cleveland, Ohio’da ilk elektrikli dur-kalk trafik ışıkları kuruldu
- 1919 – Detroit’te kullanılan ilk üç renkli trafik ışığı sistemi
- 1922 – İlk elektriksel olarak senkronize trafik sinyalleri Houston, Teksas’ta kuruldu
- 1926 – Londra’da kullanılan ilk elle çalıştırılan üç renkli trafik ışıkları
- 1927 – Wolverhampton, Princes Square’de otomatik üç renkli trafik ışıkları test edildi
Trafil ışıklarını kim icat etti?
Gervett A. Morgan, 1923 yılında elektrikli trafik ışıklarını icat etti.
Gervett A. Morgan kimdir?
Morgan 1877'de Paris, Kentucky'de doğdu, neredeyse tamamı Afro-Amerikan bir topluluktu. Babası, Morgan's Raiders'tan Konfederasyon Generali John H. Morgan'ın oğlu ve serbest bırakılmış kölesi olan Sydney Morgan'dı . Kendisi de azat edilmiş bir köle olan annesi , Rahip Garrett Reed'in kızı Elizabeth Reed'di, o kısmen Kızılderili idi. Garrett Morgan'ın Frank Morgan adında tek bir erkek kardeşi vardı.
Morgan altıncı sınıf eğitimini yalnızca Claysville, Kentucky'deki Branch İlköğretim Okulu'nda aldı, ardından 14 yaşında iş aramak için Cincinnati , Ohio'ya taşındı.
Gervett A. Morgan kariyeri?
Garrett Augustus Morgan Sr. (4 Mart 1877 - 27 Temmuz 1963) Amerikalı bir mucit , iş adamı ve topluluk lideriydi. En dikkate değer icatları, bir tür üç yönlü trafik ışığı ve özellikle 1916'da bir tünel inşaatı felaket kurtarmasında kullanılan koruyucu bir duman davlumbazı idi. Morgan ayrıca kimyasal bir saç işleme ve düzleştirme çözümü keşfetti ve geliştirdi.
Saç ürünleri icatlarına ve eksiksiz bir saç bakım ürünleri serisine dayanarak "GA Morgan Hair Refining Company" adında başarılı bir şirket kurdu ve özellikle Cleveland, Ohio ve çevresinde Afrikalı Amerikalıların sivil ve politik ilerlemesine dahil oldu.
Morgan gençlik yıllarının çoğunu Cincinnati'li bir toprak sahibinin yanında tamirci olarak çalışarak geçirdi. Yüzyılın başında büyüyen birçok Afro-Amerikan çocuk gibi o da tam zamanlı çalışmak için genç yaşta okulu bırakmak zorunda kaldı. Morgan, Cincinnati'de çalışırken bir öğretmen tutup çalışmalarına devam edebildi.
1895'te Cleveland'a taşındı ve burada bir giyim imalatçısının dikiş makinelerini tamir etmeye başladı . Bu deneyim Morgan'ın işlerin nasıl yürüdüğüne olan ilgisini artırdı ve bunları düzeltme konusunda itibar kazandı. Bu dönemde yaptığı ilk icadı dikiş makineleri için kemer tokasıydı. Morgan ayrıca dikiş makineleri için bir zikzak aparatı icat etti.
1907'de Morgan bir dikiş makinesi dükkanı açtı. Bir yıl sonra, mirasının daha bilinçli olarak, 1908'de Cleveland Renkli Erkekler Derneği'nin kurulmasına yardım etti. Bir yıl sonra, o ve eşi Mary Anne, Morgan's Cut Rate Bayan Giyim Mağazasını açtı. Mağazada paltolar, takım elbiseler, elbiseler ve diğer kıyafetler üretiliyordu ve sonuçta 32 çalışanı vardı.
1910 civarında, başkalarının icatlarını onarmaya olan ilgisi azaldı ve kendi icatlarından bazılarını geliştirmekle ilgilenmeye başladı. İlk patentini 1912'de aldı. 1913'te, giderek büyüyen patent listesine saç bakım ürünlerini de dahil etti ve patentli saç düzleştirici kremi, saç boyası ve saç boyası da dahil olmak üzere saç bakım ürünleri satan GA Morgan Saç Arındırıcı Şirketi'ni kurdu. Morgan tarafından icat edilen düzleştirme tarağı. 1914 yılında "gaz maskesi" olarak da bilinen duman koruma cihazı olan duman davlumbazı tasarımının patentini aldı.
Aynı yıl Ulusal Güvenlik Cihazı Şirketini kurdu . "Morgan'ın solunum cihazı, askerleri savaşta kullanılan zehirli gazlardan koruyan, Birinci Dünya Savaşı sırasında kullanılan gaz maskelerinin prototipi ve öncüsü oldu. Bu buluş, ona New York City'deki İkinci Uluslararası Güvenlik ve Sanitasyon Fuarı'nda birincilik ödülünü kazandırdı." 1916'da Morgan, Erie Gölü'nün 50 ft (15 m) altındaki bir su alma tünelinde mahsur kalan işçileri , gözlerini dumandan korumak için duman başlığını kullanarak ve temiz su çekmek için yere yakın asılı bir dizi hava tüpüyle kurtardı. Yükselen dumanın altındaki hava.
Morgan ayrıca 1923'te bir kavşakta korkunç bir kazaya tanık olduktan sonra bir trafik sinyali oluşturacaktı. Geleneksel "git" ve "dur" seçenekleri yerine uyarı ışığı olarak çalışan yeni bir sinyal içeren bir trafik ışığı yarattı. Amerika Birleşik Devletleri, Büyük Britanya ve Kanada'da üç patent aldı. Sonunda haklarını General Electric'e 40.000 dolara sattı.
Hayatının ilerleyen dönemlerinde glokom geliştirdi ve 1943'te işlevsel olarak kördü. Hayatının geri kalanında sağlığı kötüydü ancak icatları üzerinde çalışmaya devam etti. Son sigaralarından biri, filtrenin hemen önüne yerleştirilen suyla doldurulmuş küçük bir plastik topağın kullanıldığı, kendi kendine sönen bir sigaraydı.
Gervett A. Morgan ne zaman öldü?
27 Temmuz 1963'te 86 yaşında öldü ve Cleveland'daki Lake View Mezarlığı'na gömüldü.
