Helikopterlerde kullanılan en yaygın motor tipinin ne olduğu araştırılıyor. İşte detaylar...
Helikopterlerde kullanılan en yaygın motor tipi nedir?
Helikopterde hangi motor kullanılır, en yaygın motor tipi nedir, gibi soruların cevapları araştırılıyor. Helikopterlerin motor seçimi, helikopterin özellikleri, yetenekleri, kullanım amacı ve gereksinimlerine bağlıdır. Helikopterlerde en çok tercih edilen motor çeşidi turboşaft motorudur. Bu motor, egzoz gazlarını boşaltmak yerine, genleşen gazları türbinler aracılığıyla güç elde etmek için kullanır. Türbinler, hava basıncını ve ısısını yükselten kompresörler, yakıt ve hava karışımının yandığı yanma odaları ve güç üretiminde kullanılan şaft ve dişli sistemlerinden oluşur.
Helikopterlerde kullanılan başka motor çeşitleri ise piston motorlar, elektrik motorlar ve hibrit motorlardır. Piston motorlar, iç yanmalı motorlardır ve kanatlı uçaklarda da kullanılır. Elektrik motorlar, pil veya yakıt hücresi gibi elektrik kaynaklarından güç sağlar ve çevre dostu bir alternatiftir. Hibrit motorlar, farklı motor çeşitlerini birleştirerek, verimliliği ve güvenilirliği yükseltmeyi hedefler.
Türkiye’nin genel maksat helikopter ihtiyacını yerli bir platformla karşılamak için geliştirilen T625 helikopteri, gökyüzünde Gökbey ismiyle uçacak. Gökbey helikopterinin motoru, TEI tarafından yerli olarak geliştirilen TS1400 turbo şaft motordur. Bu motor, 1400 beygir gücüne sahip, çift modüllü, serbest türbinli bir motordur.
Turboşaft motor nedir?
Turboşaft, jet itme yerine şaft gücü üretmek üzere tasarlanmış bir tür gaz türbini motorudur. Turboşaft motoru, jet motoruna benzer bir gaz türbini motorudur, ancak jet itişi yerine şaft gücü sağlamak için tasarlanmıştır. Turboşaft motoru, turbojet motorunun egzoz gazlarını ek bir türbin ile genleştirerek şaft gücüne dönüştürür. Turboşaft motoru, turbo prop motoruna benzer, ancak bazı farklılıklar vardır ve aynı motor hem turboşaft hem de turbo prop olarak satılabilir.
Turboşaft motoru, helikopterler, yardımcı güç üniteleri, tekneler ve gemiler, tanklar, hovercraftlar ve sabit ekipmanlar gibi yüksek güç, yüksek güvenilirlik, küçük boyut ve hafiflik gerektiren uygulamalarda kullanılır.
Turboşaft motoru, gaz jeneratörü ve güç bölümü olmak üzere iki ana bölümden oluşur. Gaz jeneratörü, kompresör, ateşleyici, yanma odaları ve türbin kademelerinden oluşur. Güç bölümü, ek türbin kademeleri, dişli redüktör ve şaft çıkışından oluşur. Gaz jeneratörü, güç bölümünü çalıştırmak için sıcak gaz üretir. Motorun tasarımına göre, motor aksesuarları gaz jeneratörü veya güç bölümü tarafından tahrik edilebilir.
Turboşaft motorunun çoğu tasarımında, gaz jeneratörü ve güç bölümü mekanik olarak bağımsızdır, yani her biri farklı hızlarda dönebilir. Buna ‘serbest güç türbini’ adı verilir. Serbest güç türbini, araçlar için çok yararlı bir tasarım özelliğidir, çünkü tasarım karmaşık şanzıman ve debriyaj sistemlerinden kurtulur.
