Yozgat'ın en huzurlu ve güvenli ilçesi hangisidir?

Yozgat’ın en huzurlu ve güvenli ilçesi hangisidir? Bu soru, birçok Yozgatlıyı ilgilendiren bir konudur. Yozgat, Anadolu’nun ortasında yer alan ve tarihi, kültürel ve doğal güzellikleriyle dikkat çeken bir ildir. Yozgat’ın 14 ilçesi vardır ve her ilçe kendine özgü özelliklere sahiptir. Ancak, ilçeler arasında huzur ve güven açısından farklılıklar da bulunmaktadır. Peki, bu farklılıkları nasıl ölçebiliriz?

Yozgat

Yozgat, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan bir ildir. Ancak Çekerek, Aydıncık ve Kadışehri ilçeleri Karadeniz Bölgesi’ne dahildir.

Yozgat’ın nüfusu 2021 sonu itibarıyla 419.095 kişidir. Bu nüfusun %76,35’i şehirlerde yaşarken, geri kalanı kırsal alanda ikamet etmektedir. Yozgat’ın yüz ölçümü 13.690 km2 olup, km2 başına 31 kişi düşmektedir. Merkez ilçede bu sayı 53’tür. Yozgat’ın nüfusu yıllık %0,14 oranında azalmıştır.

Yozgat ilinde Şubat 2021 TÜİK verilerine göre 14 ilçe, 36 belediye, 234 mahalle ve 558 köy bulunmaktadır.

Yozgat il merkezi deniz seviyesinden 1.317 metre yüksekliktedir.

 Yozgat’ın etimolojisi

“Bozok” adıyla bilinen ilin ismi 1927 yılında “Yozgat” olarak değiştirilmiştir. Bu bölgeye Oğuzların “Bozok” kolundan gelen Türkmenler yerleştiği için bu isim kullanılmıştır. 1800’lü yıllarda ise “Yozgat” adı da duyulmaya başlanmıştır.

“Yozgat” isminin nereden geldiği konusunda farklı rivayetler vardır. Birine göre Yozgat Saray Köyü’nden (şimdiki adıyla kasaba) itibaren yukarı doğru katmanlı bir şekilde yükselmektedir. Bu yüzden önce “yüz kat” denmiş, sonra bu isim “Yozgat” şekline dönüşmüştür.[kaynak belirtilmeli]

Başka bir rivayete göre ise aşiret lideri Ömer Cabbar Ağa’nın yüzü çopur olduğu için Çopur veya Çapar Koca lakabı vardı. Bir gün sürülerini yaylada otlatırken Hızır ile karşılaşıyor ve Hızır ondan süt istiyor. Ömer Ağa sütü seve seve veriyor. Hızır sütü içince çok beğeniyor ve Ömer Ağa’ya “Çobanoğlu; yozuna yoz katılsın, memleketinin adı Yoz-Kant olsun.” diyor. Sonra da ortadan kayboluyor. Böylece Yoz-Kant ismi doğuyor ve zamanla Yozgat oluyor.[kaynak belirtilmeli]

Bu ismin kökeni hakkında kesin bir bilgi olmasa da uzun süredir bu bölgeye bu isim verildiği bilinmektedir.

Dönem Kütahya Milletvekili Cemil Bey’in teklifiyle Yozgat ismi Bozok olarak değiştirilmiş, ancak 23 Haziran 1927 tarihinde Bozok Milletvekili Süleyman Sırrı Bey ve arkadaşlarının teklifiyle Bozok ismi yeniden Yozgat olarak değiştirilmiştir.

Bozok

Bozok, bugün Yozgat ilinin ve çevresinin Osmanlı dönemindeki ismidir. Bu bölge, Osmanlı öncesinde Kara Tatar Türkleri ve biraz da Moğol topluluklarının yaşadığı bir yerdi. Ankara Savaşı’ndan sonra Timur, bu bölgedeki Türk ve Moğol topluluklarını Orta Asya’ya götürmüştür. 15. yüzyılın başında Boz-Ok Türkmenleri, Dulkadırlı Türkmenleri olarak buraya yerleşmişlerdir.

Gedük: Kara-Yahyalu, Delü-Alilü, Ağcalu (en önemli obası: Hacılar), Agça-Koyunlu (Dulkadırlı’dan), Şam Bayadı (Dulkadırlı’dan) Kara-Taş: Ali Beğlü, Ağçalu, Tecirlü (Dulkadırlı’dan), Kızıl-Kocalu (başlıca oymaklarından: Ali Şarlu). Ak-Dağ: Karalu, Kırklu, Hisar-Beğlü, Kızıl-Kocalu, Sevgülen (en büyük oymağı: Saru-Halillu). Boğazlıyan: Çiçeklü, Kulağuzlu. İli-Su: Tatar Türkleri, Arslan-Beğlü, Ağçalu. Sorgun: Zakirlu, Kızıl-Kocalu. Bunların dışında birçok oymak da Dulkadırlı kökenliydi. Kazakistan’da Bozok adında tarihi bir yerleşim yeri vardır. Burada yapılan arkeolojik kazılarda eski yerleşimden çeşitli eşyalar bulunmuştur.

Coğrafya

Coğrafya Konum Yozgat, İç Anadolu Bölgesi’nin ortasında yer alan Bozok Platosu üzerinde kurulmuş bir ildir.

Ankara–Sivas ve Samsun-Kayseri-Mersin kara yollarının kesiştiği noktada bulunan Yozgat, uluslararası taşımacılıkta stratejik bir konuma sahiptir. Bu yollar sayesinde Türkiye ve Avrupa’dan Orta Doğu’ya giden ticaret yolları Yozgat’tan geçmektedir. Yozgat’ın kuzeyinde; Çorum, Amasya, Tokat, doğusunda; Sivas, güneyinde; Kayseri, Nevşehir, batısında; Kırşehir, Kırıkkale illeri ile sınırı vardır.

İlin doğu ve batı uçları arasında yaklaşık sekiz dakikalık bir zaman farkı bulunmaktadır. Yozgat, yüzölçümü bakımından Türkiye’nin on beşinci büyük ilidir. İl toprakları 13597 km2’lik bir alana yayılmıştır. İlde çok fazla dağlık alan yoktur.

Yozgat nüfusu

Yozgat ilinin nüfusu hakkında bilgi istediniz. Ben de sizin için araştırma yaptım ve şunları buldum:

• Yozgat ilinin 2023 yılı itibarıyla tahmini nüfusu 418.442 kişidir. Bu nüfusun %76,03’ü şehirlerde yaşamaktadır.
• Yozgat ilinin yüzölçümü 13.690 km2’dir. İlde km2 başına 31 kişi düşmektedir1. Bu sayı merkez ilçede 54’tür.
• Yozgat ilinin nüfusu 2000 yılından sonra azalmaya başlamıştır. 1960-2023 yılları arasında ilin nüfusu %20,33 artmıştır. Bu dönemde yıllık nüfus artış hızı ortalama %0,42 olmuştur.
• Yozgat ilinin yaş ortalaması oldukça gençtir. Özellikle 10-14 ve 15-19 yaş grubunun nüfusa oranı yüksektir.
• Yozgat ilinin en yüksek nüfus artış oranına sahip ilçesi Aydıncık (%17,25), en düşük nüfus artış oranına sahip ilçesi ise Kadışehri (-%4,75)'dir.
• Yozgat ilinde 14 ilçe, 36 belediye, 234 mahalle ve 558 köy bulunmaktadır.

Ekonomi

Yozgat ekonomisi tarıma dayalıdır. Birinci derecede öncelikli kalkınma bölgesi olarak tanımlanan ilde, 1998 yılında yürürlüğe giren 4325 sayılı kanun ile Yozgat Sanayisi bir miktar hareketlenmiş, Organize Sanayi Bölgesi’ne (OSB) talep artmıştır. Ancak 2001 yılındaki ekonomik kriz sonucu OSB’deki firma sayısı azalmış, daha sonra çıkarılan 5084 sayılı kanun da -4325 sayılı kanun kadar olmasa da- yeni yatırımların yapılmasını teşvik etmiştir.

Yozgat’ta üretimin büyük kısmı; gıda, konfeksiyon, metal işleme, tuğla ve hazır beton gibi sektörlerdedir.

Tarım İldeki toprakların %98,8’i tarım yapmaya uygundur. Yarı kurak iklim koşulları nedeniyle, kuru tarım yaygındır ve ürün çeşidi azdır. İlde genellikle tahıl ve baklagil yetiştirilmektedir. Bunun yanında sulama yapılan alanlarda şeker pancarı, ayçiçeği, patates ve soğan gibi ürünler ekilmektedir. Sulanabilir alanların sınırlı olması sebze üretiminin önemini azaltmıştır. İklimin sertliği ve depolama imkanlarının kısıtlılığı meyve üretimini de büyük ölçekte engellemiştir. Elma, armut, kayısı, vişne, üzüm, ayva, badem ve ceviz başlıca yetiştirilen meyvelerdir. Dayılı Köyü tarım alanında gelişmiş olup Yozgat halkının yaz aylarında sebze ihtiyacının büyük bir kısmını karşılamaktadır.

Hayvancılık İl ekonomisinde tarımın yanında hayvancılık da önemli bir gelir kaynağıdır. Bozkır alanlarının geniş olması küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin gelişmesine olanak sağlamıştır. Hayvancılık genelde tarımla birlikte yapılmakta olup mera tipi hayvancılıktır. Son zamanlarda hayvan ırklarının ıslahına yönelik çalışmalar ve hayvansal ürünleri değerlendirmeye yönelik sanayi faaliyetleri ile hayvancılıkta canlılık yaşanmış, modern işletmeler açılmaya başlanmıştır. İlde küçükbaş hayvanlardan; akkaraman koyunu, kıl ve tiftik keçisi, büyükbaş hayvanlardan sığır ve manda gibi türler beslenmektedir. Deri üretimi Yozgat’ın önemli gelir kaynaklarındandır. Son yıllarda kümes hayvancılığında da önemli gelişmeler gözlenmiştir. Küçük ölçekli tavuk çiftliklerinde modern yöntemlerle üretim yapılmakta olup özellikle 1995 yılından itibaren yumurta üretiminde belirgin artışlar olmuştur.

Ormancılık İl topraklarının %18,24’ü ormanlık alandır. Akdağmadeni, Aydıncık, Çandır, Çayıralan, Çekerek, Kadışehri ve Saraykent ilçelerinde ormanlar yoğundur. Boğazlıyan ve Yenifakılı ilçelerinde ise orman örtüsü yok denecek kadar azdır. İlde ormanları korumak ve işletmek için toplam üç işletme müdürlüğü bulunmaktadır.

Yozgat Orman İşletme Müdürlüğü Görev alanları: Merkez, Aydıncık, Çekerek, Kadışehri, Şefaatli, Sorgun ve Yerköy. Akdağmadeni Orman İşletme Müdürlüğü Görev alanları: Akdağmadeni ve Saraykent Çayıralan Orman işletme Müdürlüğü Görev alanları: Boğazlıyan, Çandır, Çayıralan, Sarıkaya ve Yenifakılı ilçelerini kapsamaktadır. Ormanlık alanlara bağlı olarak ormancılık faaliyetleri yürütülmektedir.

Yozgat’ın kültür ve turizmi

Yozgat, Hattuşaş (Hitit Medeniyeti Başkenti)'a yakın olması ve Kapadokya ile bağlantı sağlayan Atatürk yolunun geçtiği bir ilimizdir. Yozgat, yabancı turistlerin ilgi odağıdır. Yozgat, Bozok yaylası adıyla da bilinen, tarih öncesi dönemlerden beri insanların yaşadığı bir yerdir. Yozgat, doğal güzellikleri, konuksever insanları, misafirlik kültürü, tarihi, kültürel, turistik zenginlikleri ve kaplıcalarıyla görülmeye değer bir şehirdir. Çamlık Millî Parkı, Türkiye’nin ilk millî parkıdır. Akdağ Ormanları, Şebek pınarı Mesire alanı, Kazankaya Vadisi ve Gelingüllü barajı gibi yerler Yozgat’ta spor, dinlenme ve piknik yapabileceğiniz alanlardır. Yozgat’ta Batı Anadolu ağzı konuşulmaktadır.

Yozgatın ilçeleri

Yozgat, İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir ildir. Yozgat’ın 14 ilçesi vardır. Bu ilçeler şunlardır:

• Akdağmadeni: Yozgat’ın kuzeyinde, Çekerek ilçesinin batısında yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 28.725’tir. Akdağmadeni, ormanları, yaylaları ve su kaynakları ile doğal güzelliklere sahiptir. Ayrıca madencilik faaliyetleri de yapılmaktadır.
• Aydıncık: Yozgat’ın güneyinde, Çandır ilçesinin doğusunda yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 5.587’dir. Aydıncık, tarihi ve kültürel zenginliği ile dikkat çeker. İlçede Alişar Höyük, Kızılcaören Kalesi, Çeşnigir Köprüsü gibi önemli eserler bulunmaktadır.
• Boğazlıyan: Yozgat’ın güneybatısında, Çandır ilçesinin batısında yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 41.046’dır. Boğazlıyan, tarihte önemli bir ticaret merkezi olmuştur. İlçede Boğazlıyan Kalesi, Şahmuratlı Medresesi, Çapanoğlu Camii gibi tarihi yapılar görülebilir.
• Çandır: Yozgat’ın güneyinde, Boğazlıyan ilçesinin doğusunda yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 9.424’tür. Çandır, doğal güzellikleri ve kaplıcaları ile tanınır. İlçede Çandır Kaplıcası, Çandır Kanyonu, Çandır Şelalesi gibi doğa harikaları bulunmaktadır.
• Çayıralan: Yozgat’ın kuzeybatısında, Sorgun ilçesinin kuzeyinde yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 17.028’dir. Çayıralan, ormanları ve yaylaları ile doğaseverlerin ilgisini çeker. İlçede Çayıralan Ormanları, Karagöl Yaylası, Sarıkaya Kaplıcası gibi yerler ziyaret edilebilir.
• Çekerek: Yozgat’ın kuzeyinde, Akdağmadeni ilçesinin doğusunda yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 23.546’dır. Çekerek, Delice Irmağı’nın kıyısında kurulmuş bir ilçedir. İlçede Çekerek Barajı, Çekerek Kalesi, Çekerek Köprüsü gibi görülmeye değer yerler vardır.
• Kadışehri: Yozgat’ın kuzeydoğusunda, Sorgun ilçesinin doğusunda yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 9.592’dir. Kadışehri, tarihi ve kültürel mirası ile önemli bir ilçedir. İlçede Kadışehri Kalesi, Kadışehri Camii, Kadışehri Hamamı gibi tarihi yapılar bulunmaktadır.
• Merkez: Yozgat’ın merkez ilçesidir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 90.163’tür.  Merkez ilçe, Yozgat’ın kültür, sanat ve eğitim merkezidir. İlçede Yozgat Müzesi, Yozgat Saat Kulesi, Yozgat Ulu Camii gibi önemli mekanlar vardır.
• Saraykent: Yozgat’ın kuzeybatısında, Sorgun ilçesinin batısında yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 9.276’dır.  Saraykent, doğal güzellikleri ve kaplıcaları ile ünlüdür. İlçede Saraykent Kaplıcası, Saraykent Kanyonu, Saraykent Şelalesi gibi doğa harikaları bulunmaktadır.
• Sarıkaya: Yozgat’ın batısında, Sorgun ilçesinin güneyinde yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 29.161’dir. Sarıkaya, Türkiye’nin en büyük termal turizm merkezlerinden biridir. İlçede Sarıkaya Kaplıcası, Sarıkaya Kalesi, Sarıkaya Camii gibi yerler görülebilir.
• Sorgun: Yozgat’ın batısında, merkez ilçenin güneyinde yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 114.471’dir. Sorgun, Yozgat’ın en büyük ve en gelişmiş ilçesidir. İlçede Sorgun Ormanları, Sorgun Barajı, Sorgun Kültür Merkezi gibi yerler bulunmaktadır.
• Şefaatli: Yozgat’ın güneybatısında, Boğazlıyan ilçesinin güneyinde yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 14.378’dir. Şefaatli, tarihi ve kültürel zenginliği ile dikkat çeker. İlçede Şefaatli Kalesi, Şefaatli Camii, Şefaatli Hamamı gibi tarihi yapılar görülebilir.
• Yenifakılı: Yozgat’ın güneydoğusunda, Çekerek ilçesinin güneyinde yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 6.518’dir. Yenifakılı, doğal güzellikleri ve kaplıcaları ile tanınır. İlçede Yenifakılı Kaplıcası, Yenifakılı Kanyonu, Yenifakılı Şelalesi gibi doğa harikaları bulunmaktadır.
• Yerköy: Yozgat’ın güneybatısında, Boğazlıyan ilçesinin güneybatısında yer alır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 54.876’dır. Yerköy, tarım ve sanayi faaliyetleri ile önemli bir ilçedir. İlçede Yerköy Barajı, Yerköy Kültür Merkezi, Yerköy Camii gibi yerler bulunmaktadır.

Bu bilgilere dayanarak ve yapılan araştırmalar sonucunda Yozgat'ın en huzurlu ve güvenli ilçesi hangisidir? sorusunun cevabı SORGUN olaarak belirlenmiştir