Erzincan, Türkiye’nin doğusunda yer alan ve doğal güzellikleri ile ünlü bir şehirdir. Erzincan hakkında vatandaşların en çok merak ettiği konulardan biri de en güvenli ve huzurlu ilçesinin hangisi olduğudur. Bu sorunun cevabını haberimizin devamında bulabilirsiniz.

Çanakkale'de Korkutan Deprem! İstanbul'da da hissedildi Çanakkale'de Korkutan Deprem! İstanbul'da da hissedildi

Erzincan

Erzincan, Türkiye'de Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Erzincan ilinin merkez ilçesidir.

Şehir tarihte Mengüçlü Beyliği'ne başkentlik yapmıştır. Doğusunda Çayırlı ve Üzümlü, batısında Kemah, kuzeybatısında Refahiye ilçeleri, kuzeyinde Gümüşhane, güneyinde Tunceli illeriyle komşudur.

kemah-kalesi-scaled

Tarihçesi

Erzincan, Anadolu’nun Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir şehirdir. Tarihi çok eski çağlara dayanan Erzincan, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve önemli olaylara tanıklık etmiştir. Erzincan’ın tarihi hakkında kısaca şunları söyleyebilirim:

Erzincan, ilk olarak Hititler tarafından kurulmuş ve daha sonra Urartular, Medler, Persler, Makedonlar ve Romalılar gibi çeşitli devletlerin egemenliği altına girmiştir. Erzincan yakınlarında Altıntepe’de yapılan kazılarda Urartular’a ait birçok eser bulunmuştur

Erzincan, 7. yüzyıldan itibaren Müslüman Arapların akınlarına uğramış ve birkaç defa Bizanslılar ve Araplar arasında el değiştirmiştir. 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Türkler Anadolu’ya girmiş ve Emir Mengücek tarafından Kemah civarında Mengüçlü Beyliği kurulmuştur. Bu beylik, Anadolu Selçuklu Devleti tarafından sona erdirilmiş ve Erzincan Selçuklu hakimiyetine girmiştir

Erzincan, 13. yüzyılda Moğol istilasına uğramış ve İlhanlılar’ın egemenliğine girmiştir. İlhanlılar döneminde Alaaddin Eretna, İlhanlılarla olan bağını keserek Eretna Devleti’ni kurmuştur. Eretna Devleti’nin sonrasında Erzincan Beyliği kurulmuş ancak kısa süre sonra Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir

Erzincan, I. Dünya Savaşı’nda Ruslar tarafından işgal edilmiş ancak 1918’de Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu tarafından kurtarılmıştır. Ermeni çetelerinin bölgede yaptığı katliamlar da Türk ordusu tarafından önlenmiştir. Erzincan, Kurtuluş Savaşı sırasında da önemli bir rol oynamıştır

Coğrafya

Erzincan Doğu Anadolu Bölgesi'nin Kuzey Batı bölümünde yukarı Fırat havzasında 39 02 ve 40 05 kuzey enlemleri ile 38 16 ve 40 45 doğu boylamları arasında yer almaktadır. Yüzölçümü 11.815 km olup il merkezinin denizden yüksekliği 1.185 metredir. İlçeleri; Çayırlı, Erzincan, İliç, Kemah, Kemaliye, Otlukbeli, Refahiye, Tercan ve Üzümlü'dür. Birinci derecede deprem kuşağı üzerinde olan ilin 1939 Erzincan depreminden sonra şehir merkezi, şimdiki yerinde yeniden kurulmuştur.

Erzincan ili genellikle dağlar ve platolarla kaplıdır. Dağlar çeşitli yönlerde belli bir sıra içerisinde uzanır. Güneybatıdan Munzur Dağları, Kuzeybatıdan Refahiye Dağları il sınırlarına girer. Doğudan Erzurum'dan gelerek, batıya doğru uzanan Karasu Nehri ve Kop Dağları il alanını derinlemesine, aralarında geniş düzlükler bırakacak şekilde böler. Dağlar il topraklarının yaklaşık % 60'ını kaplar. Esence Dağı (Keşiş), ilin en yüksek noktasını (3.549 m) oluşturmaktadır. Köhnem Dağı 3.045 m, Sipikör Dağı 3.010 m, Mayram Dağı 2.669 m, Kop Dağı Tünel'nin geçtiği Kop Dağı 2.963 m, Mülpet Dağı 3.065 m, Munzur Dağları 3.449 m, Kazankaya Dağı 2.531 m, Ergan Dağı 3.256 m, Dumanlı Dağları 2.618 m ve Coşan Dağı 2.976 m'dir.

Erzincan ilinde ovalar, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusunda uzanan dağ sıraları arasındaki çöküntü alanlarında yer alır. Ovalar birbirine boğazlarla bağlanmıştır. Erzincan ovası, doğu-batı yönünde uzanır. Denizden yüksekliği 1.218 m olan ovanın uzunluğu 40 km, toplam alanı ise 500 km²'dir. Kuzeyinde, doğu-batı yönünde uzanan bir fay hattı vardır. Kalın bir alüvyon tabakasıyla kaplı olan ovada, sulu tarım yapılmaktadır. Orta verimlilikte olup, buğday, şekerpancarı ve fasulye yetiştirilmektedir. Fırat vadisinin iki yanında Sansa Boğazı'na dek olan alandaki çok sayıda düzlükler, Tercan ovalarını oluşturur. En genişi 180 km²'lik, Çadırkaya (Pekeriç) ovasıdır. Denizden yüksekliği 1.450 m ile 1.500 m arası olan bu ova kalın bir alüvyon tabakası ile örtülmüştür.

İl toplam alanının, 1/20'sini yaylalar kaplamaktadır. Güneyde Munzur Dağlarının uzantıları üzerinde, özellikle Koşan Dağı yöresindeki yaylalar, seyrek ve kısa otlarla kaplıdır. Yer yer meşeliklere rastlanmaktadır. Daha doğuda Erzurum-Erzincan-­Bingöl sınırında bulunan Cemal Dağları'nın, Erzincan'da kalan uzantıları üzerinde, verimli yaylalar bulunmaktadır. Önemlileri arasında Çimen, Melan ve Sarıçiçek yaylaları zengin bitki örtüsüne sahip ilin en büyük ve en önemli akarsuyu Fırat ırmağıdır. Fırat 43,8 m³/sn ile 1320 m³/sn arasında değişen debisi ile sulama, enerji ve su sporları amaçlarıyla kullanılmaktadır. Tercan ovalarında Fırat'a, kuzeybatıda Keşiş Dağları'ndan çıkan, çayırlık dere ile güneydoğuda tuzla suyu katılır. Tercan ovasında suların birleştiği yerden itibaren Fırat'ın en büyük kolu karasu adını almaktadır. Yine Tercan Barajı ve Hidroelektrik Santrali buradadır.

Erzincan ovasında Fırat ırmağı iki yandan Mercan, Kom, Cimin, Pahnik ve Sürperen suları ile Çardaklı köyüne adını veren Çardaklı deresini alır. Irmak, Erzincan ovasından sonra, Bağıştaş'e kadar derin bir yatak içerisinde akar. Fırat ırmağı Kemaliye ilçesinde Kadıgölü suyu ile Miran suyunu aldıktan sonra, ilçenin güneydoğusunda Başpınar yakınlarında Keban Baraj Gölü ile Elazığ il sınırına girer. Refahiye ilçesinin bir kısmından çıkan suların dışındaki tüm suları bünyesinde toplar. Refahiye ilçesinin bu suları Çukurdere ve Orçul Çayı aracılığı ile Kelkit çayına dökülür. Bölgedeki bütün akarsular kısa boylu sel karakteri taşıyan dere ve çaylardır. İlkbahar mevsiminde eriyen kar suları ve yağan yağmurlarla kabarır, zaman zaman taşkınlara neden olurlar. İl sınırları içerisinde coğrafi önemi olan göl yoktur. Çayırlı ilçesinde Yedi göller ve Aygır gölü, Otlukbeli ilçesinde Otlukbeli Gölü, Kemaliye ilçesinde ise Kadıgölü gibi küçük göller bulunmaktadır.

Ormanlar Refahiye ve Kemah çevresinde meşe, gürgen, dış budak ve sarı çam olarak yoğunlaşmıştır. İl topraklarının 911.479 ha yaklaşık yüzde 76.57 si erozyona maruzdur.

eskisu-kaplicasi-scaled

Erzincan’ın bitki örtüsü

 Erzincan, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir ildir ve iklimi kara iklimidir. Bu nedenle bitki örtüsü genellikle kurak ve bozkırdır. Ancak, Erzincan’ın bazı bölgelerinde farklı bitki türleri de görülmektedir. İşte Erzincan’ın bitki örtüsü ile ilgili bazı bilgiler:

  • Erzincan ve Tercan çevresinin genel bitki örtüsü steptir. Bu da yazın kurumaktadır. İlkbaharda Erzincan yemyeşildir.
  • Meşe ağaçları çoğunluktadır. Akarsu boylarında görülen kavak ve söğütlüklerin dışında, kısa ömürlü, cılız, otsu bitkiler yaygındır.
  • Refahiye ve Kemah çevresinde, meşe, gürgen, dişbudak, sarıçam, bulunur. Köylerde ise; kiraz, şeftali, kayısı, elma, armut, erik, ceviz gibi meyve ağaçları vardır.
  • Erzincan’ın batısında yer alan ve özellikle Refahiye’den başlayıp Kemah, Kemaliye çevresine kadar çam korulukları, meşelikler ve çalılıklara geniş ölçüde rastlanmaktadır

Erzincan’ın iklimi

Erzincan’ın iklimi, Doğu Anadolu iklimi ile İç Anadolu iklimi arasında bir geçiş özelliği gösterir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlıdır. Aralık-mayıs ayları arasında bol kar yağar ve toprak uzun süre kar altında kalır. Ortalama sıcaklık kışın -3,7 °C, yazın 24,3 °C civarındadır. Yıllık yağış ortalaması 374 milimetredir.

Erzincan’ın bitki örtüsü ise yüzey şekillerine ve iklim koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Erzincan ve Tercan çevresinde genel olarak step bitki örtüsü hakimdir. Bu bitkiler yazın kurur ve ilkbaharda yeşillenir. Karasu Vadisi’nin Sansa Boğazı’na kadar olan kısmında ise ormanlık alanlar bulunur. Bu ormanlarda meşe ağaçları çoğunluktadır. Yüzölçümünün %60’ı çayır ve mera, %11’i orman ve fundalık, %20’si ise ekili ve dikili arazidir

Erzincanın ilçeleri

 Erzincan, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan bir ildir. Erzincan ilinin ilçeleri şunlardır:

  • Çayırlı: Erzincan’ın doğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 4.541 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır.
  • İliç: Erzincan’ın kuzeydoğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 9.894 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 3000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Hitit, Urartu, Med, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır.
  • Kemah: Erzincan’ın batısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 10.839 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. İlçenin simgesi olan Kemah Kalesi ise Türkiye’nin en büyük kalesidir.
  • Kemaliye: Erzincan’ın güneybatısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 7.638 kişidir.  İlçenin tarihi MÖ 3000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Hitit, Urartu, Med, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. İlçe aynı zamanda doğal güzellikleri ve kültürel mirası ile ünlüdür.
  • Merkez: Erzincan’ın merkez ilçesidir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 161.191 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 4000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Hurriler , Hayasalar , Azziler , Hititler , Urartular , Medler , Persler , Romalılar , Bizanslılar , Selçuklular , Moğollar , İlhanlılar , Karakoyunlular , Akkoyunlular , Safeviler , Osmanlılar ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. İlçe aynı zamanda sanayi ve ticaret açısından önemli bir merkezdir.
  • Otlukbeli: Erzincan’ın güneydoğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 2.333 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. İlçe aynı zamanda tarihi Otlukbeli Savaşı’nın yapıldığı yerdir.
  • Refahiye: Erzincan’ın kuzeybatısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 16.953 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. İlçe aynı zamanda doğal güzellikleri ve termal kaynakları ile ünlüdür.
  • Tercan: Erzincan’ın güneyinde yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 18.372 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. İlçenin en önemli tarihi yapısı ise Mama Hatun Külliyesi’dir.
  • Üzümlü: Erzincan’ın doğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2018 yılı itibarıyla 15.881 kişidir. İlçenin tarihi MÖ 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İlçede Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu, Moğol, İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. İlçe aynı zamanda halıcılık ve üzüm yetiştiriciliği ile ünlüdür.

Erzincan doğal güzellikleri ile ön plana çıkan bir şehirdir. Doğu Anadolu bölgesinde olan bu güzel şehir bu sıralar gündemden düşmüyor ve birçok soru soruluyor.  Bu sorulardan en çok sorulanı ise Erzinca'nın en güvenli ve huzurlu ilçesi hangisi? Sorusu. Bu sorunun cevabı göreceli olmasına rağmen bizce Erzinca'nın en güvenli ve huzurlu ilçesi yaptığımız ar-ge çalışmaları ve bağımsız kuruluşların anketlerine göre bu ilçe Refahiye olarak belirlenmiştir.

Kaynak: Hatice Zeybek