Türkiye, çiftçileri fiyat dalgalanmalarından korumak, yerli hammadde tedarikini güvence altına almak ve üreticiler için uygun bir pazar yaratmak amacıyla 21 Haziran'dan itibaren en azından Ekim ortasına kadar buğday ithalatını durdurma kararı aldı. Bu karar, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Ticaret Bakanlığı'nın önerisi doğrultusunda alındı ve üreticilerin hasat döneminde fiyat düşüşlerinden etkilenmemesi hedefleniyor.
Küresel Piyasalarda Etkiler
Türkiye'nin buğday ithalatını durdurma kararı, ABD ve Avrupa buğday vadeli işlemlerinde sert düşüşlere neden oldu. Tüccarlar, Rus ihracatçıların bu hamleden olumsuz etkileneceği endişesiyle Türkiye'ye ayrılan arzın diğer pazarlarda daha düşük fiyatlarla satılacağını öngördü. ABD ve Avrupa'daki buğday vadeli işlemleri %2 civarında düşüş kaydetti.
Türkiye'nin İthalat Durumu
Türkiye, dünyanın en büyük beşinci buğday ithalatçısı olarak ağırlıklı olarak Rusya'dan buğday alıyor. Rusya, Türkiye'nin buğday ithalatının %60-75'ini karşılıyor. Bu nedenle, Türkiye'nin ithalatı durdurma kararı, Rus buğdayının başka pazarlarda düşük fiyatlarla satılmasına yol açabilir.
Avrupa ve ABD Piyasalarına Etkileri
Avrupalı tahıl tüccarları, Rusya'nın yeni hasadının dünya pazarlarına girmesi beklenirken Türkiye'nin ithalat yasağının yürürlüğe girmesinden endişe duyuyor. Bu durum, Avrupa ve ABD buğdayına olan talebi de azaltabilir.
Rusya'nın Tepkisi
Rusya Tarım Bakanlığı, Türkiye'nin geçici yasağının ülkeyi olumsuz etkilemeyeceğine inandığını belirtti. Bakanlık, Rus ihracatçıların üretim hacimlerini diğer destinasyonlara nasıl yönlendireceklerini düşündüklerini ifade etti. Ayrıca, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), makarnalık buğday, öğütmelik buğday ve arpa için 2024 mahsul tahıl alım fiyatlarını belirledi.
Piyasa Koşullarına Bağlı Uzatma
Tarım ve Orman Bakanlığı, ithalatın durdurulmasının piyasa koşullarına bağlı olarak 15 Ekim'den sonra da uzatılabileceğini açıkladı. Ayrıca, yerli buğdaydan elde edilen un ihracatına da izin verileceği belirtildi.
Uluslararası Piyasalarda Fiyat Düşüşü
Chicago ve Paris buğday vadeli işlemleri, Türkiye'den gelen haberlerin talep görünümünü zayıflatması ve Rusya'da hava koşullarının mahsullere vereceği zarara ilişkin endişeleri gölgede bırakmasıyla kayıplarını bir ayın en düşük seviyelerine taşıdı. Chicago Ticaret Borsası'ndaki en aktif buğday kontratı %2,1 düşüşle kile başına 6,26-1/4 dolara geriledi. Euronext'te Eylül buğdayı %4,1 düşüşle metrik ton başına 241,00 euroya düştü.
